Hoofdstuk 2
PROGRAMMA ONTWIKKELING & ONTPLOOIING
Het programma Ontwikkeling & Ontplooiing draait om activiteiten voor informeel leren door mensen die het wel zelf kunnen. Inwoners die zich, vanuit hun zelfredzaamheid, verder willen ontwikkelen. Op eigen kracht en niet gebonden aan een instelling. We stimuleren dit informele leren onder meer door een omgeving te creëren die mensen hiertoe uitnodigt. Lees hieronder een aantal hoogtepunten uit het programma Ontwikkeling & Ontplooiing in 2019.
De PrutsHub Heerhugowaard
In 2018 vatte het Team Digitale Geletterdheid het idee op om een ongebruikte kantoorruimte in bibliotheek Heerhugowaard op te knappen en open te stellen voor bezoekers. Het doel: een ruimte waar we met collega’s aan bezoekers laten zien wat we in huis hebben, op het gebied van digitale geletterdheid en andere 21e-eeuwse vaardigheden. We bieden ze de mogelijkheid om nieuwsgierig te zijn en vragen te stellen. De naam ‘PrutsHub’ is bewust gekozen, omdat het een plek is waar je mag ‘prutsen’, waar je mag leren door fouten te maken en de materialen uit te proberen. De PrutsHub is een plek waar contact wordt gelegd en waar het niet stil hoeft te zijn. Alle collega’s kunnen er gebruik van maken om de aanwezige materialen uit te proberen en om er te werken. In principe geven we geen les in de PrutsHub, maar kinderen en (groot)ouders gaan er samen aan de gang om ontdekkend en informeel te leren. Soms wordt er een 3D workshop gegeven voor senioren of voor kinderen. Zij leren naast de beginselen van 3D printen, ook ontwerpen en printen. We haken ook aan bij activiteiten in de bibliotheek, bijvoorbeeld tijdens de Kinderboekenweek. Daarnaast kwamen ook klassen van groep 3 t/m 8 en docententeams op bezoek. In 2019 hebben we maar liefst 2.144 bezoekers mogen verwelkomen in de PrutsHub. Standaard is de PrutsHub op woensdagmiddag open vanaf 14.00 uur, maar in de praktijk konden we bijna alle middagen en ook de ochtenden open.
Themamaanden
In 2019 waren er drie themamaanden in drie verschillende vestigingen: Oudorp, Schoorl en Heerhugowaard De Noord. De thema’s kwamen tot stand aan de hand van een presentatie van een marketingcollega. Aan de hand van het Mosaic klantenonderzoek nam zij de collega’s als het ware mee door de omgeving. Met als doel antwoord te krijgen op de vraag ‘Wie wonen hier nou eigenlijk en voor welke doelgroep kunnen wij meer betekenen?’ Op basis hiervan koos het team vervolgens een doelgroep waarop de activiteiten werden afgestemd. Buiten het Boekje was het thema van de actiemaand juni in de bibliotheek in Oudorp. Er was die maand een hoop te beleven in de bieb. En vaak konden ook de ouders en opa’s en oma’s met de activiteiten meedoen. Vervolgens stond in de maand oktober de bibliotheek in Schoorl in het teken van Vrij- en Tijd. Bezoekers gingen op pad met een wandelcoach, kregen een inspirerende lezing over fietsvakanties en reisden in de bieb mee door de wereld van Virtual Reality (VR). Tenslotte had in november de vesting in Heerhugowaard De Noord het thema Noorderlicht. Hier lag de focus op kinderen en hun ouders die welkom waren tijdens BiebStart. De oudere kinderen konden leren programmeren tijdens de zogenoemde Monsterworkshop. Verder kon iedereen deze maand langskomen om kennis te maken met Virtual Reality (VR) en Augmented Reality (AR). Voor de ouders was er een lezing over voeding voor het hele gezin. We gingen aan de slag met kindertraktaties en er kwam een interieurstyliste langs met advies voor de kinderkamer.
Tijdens de themamaanden wordt de collectie steeds afgestemd op de georganiseerde activiteiten. De themaboeken en andere materialen zijn dan te vinden op een speciaal voor het thema ingericht display. Ook in dit jaar leidden de themamaanden weer tot meer bezoekers en uitleningen in de betreffende maand. In Oudorp merken we, nu hier vaker themamaanden zijn georganiseerd, dat de mensen er ook naar gaan vragen. Ook zijn zij beter op de hoogte van de diensten die de bibliotheek aanbiedt. Hier zien we dus de kracht van herhaling. Reden waarom we zeker doorgaan met de themamaanden in 2020.
In vogelvlucht
De highlights uit het programma Ontwikkeling & Ontplooiing in 2019
CoderDojo Kennemerwaard
In 2019 is het aantal CoderDojo’s weer uitgebreid. Een CoderDojo is een plek, mede gerund door vrijwilligers, waar jonge mensen kunnen leren programmeren. Sinds februari zijn we ook (bijna) elke maand te vinden in Jongerencentrum De Wal in Egmond-Binnen, dankzij Jongerenwerk Bergen en Stichting Welzijn Bergen. In december 2018 begonnen we met de speciale JuniorIOT dojo’s. Deze zijn in 2019 uitgebreid naar eens per acht weken (https://junioriot.nl/). Met 55 dojo’s, waaronder populaire Lego Mindstorms dojo’s, hebben we bijna 700 kinderen bereikt! En dankzij een gulle donatie van TripleT/Culinair Alkmaar konden we investeren in nieuwe laptops.
Aantal dojo's
55
Aantal deelnemers CoderDojo’s
646
Creatieve Universiteit Alkmaar
De Creatieve Universiteit Alkmaar is er voor de eeuwige student, die voor altijd wil blijven leren, creëren en innoveren, op zijn of haar eigen manier. CUA biedt creatieve en ondernemende Alkmaarders een bijzondere ontmoetingsplaats, inspirerende workshops en interessant veldwerk voor iedereen die van Alkmaar - de stad van de uitvinders - een nóg mooiere stad wil maken. In januari 2019 won Bibliotheek Kennemerwaard met CUA een Landelijke Innovatieprijs. De workshops worden dan ook op een unieke manier opgezet. CUA brengt specialisten (geen beroepstrainers of docenten) met verschillende achtergronden en vaardigheden bij elkaar en onderzoekt of zij als duo’s een interessante workshop willen geven. Daarnaast organiseert CUA veldwerksessies op bijzondere locaties in de stad. Creatieve Universiteit Alkmaar is een initiatief van Bibliotheek Kennemerwaard en co-workingspace Het Nieuwe Warenhuis
Tentoonstelling 100 jaar Noord Hollandsch Kanaal
Van 1 november 2019 tot en met 6 januari 2020 was in de bibliotheek in De Mare de Tentoonstelling 100 jaar Noord Hollandsch Kanaal te zien. In 2019 was het 100 jaar geleden dat werd gestart met het graven van het Noordhollandsch Kanaal. Dit was aanleiding voor het Regionaal Archief om een reizende tentoonstelling te maken, die startte in Purmerend om vervolgens via Alkmaar in Den Helder te eindigen. In totaal kwamen er ruim 120 bezoekers naar tentoonstelling in de bibliotheek.
“Mijn vader heeft nog mee gegraven aan het Kanaal”
“Ik ben helemaal vanuit Amsterdam gekomen om dit te zien. Heel bijzonder.”
Kunst uit de automaat
Op 1 december 2019 ging Pakje Kunst® van start in de bibliotheek in Alkmaar Centrum. Pakje Kunst® is een initiatief waarbij lokale kunstenaars uit de eigen regio onder de aandacht gebracht worden. Uit een oude sigarettenautomaat trek je een Pakje Kunst® ter grootte van een sigarettenpakje met daarin een uniek kunstwerkje van een kunstenaar uit de regio Alkmaar. Een pakje kunst kost € 4,- waarvan de kunstenaar € 3,- ontvangt. Het was een groot succes want alleen al in de maand december zijn er 628 Pakjes Kunst uit de automaat getrokken.
Dit is écht super tof! Ik wil ze allemaal!
- Anne Zoon
BiebStart en voorlezen
Voorlezen is niet alleen leuk en gezellig, maar ook heel belangrijk voor de ontwikkeling van het jonge kind. Bibliotheek Kennemerwaard stimuleert het voorlezen onder meer tijdens de wekelijkse BiebStartochtenden in de bibliotheken van Castricum, Heerhugowaard en Alkmaar Centrum. Tijdens deze ochtenden leren ouders en verzorgers niet alleen de collectie van de bibliotheek kennen. Zij krijgen ook inspirerende voorleestips. Daarnaast gaan ouders met elkaar in gesprek over verschillende thema’s/onderwerpen.
Aantal kinderen en ouders / verzorgers
2119
Alkmaar
66
Bergen
1679
Castricum
2198
Heerhugowaard
Nog even en dan beginnen de Nationale Voorleesdagen ! Hoogtepunt bij ons is natuurlijk dat we Harmen van Straaten hebben uitgenodigd ! Hij komt woensdag 23 januari om 15.00 uur in de Bibliotheek Kennemerwaard in Heerhugowaard....
– Bieb Kennemerwaard @BiebKennemerwrd, 23 jan. 2019
Als antwoord op @BrunaHHW
Beleef de activiteiten
Zaterdag 20 april was het Bieb Experience Dag. Ruim 175 mensen kwamen hiervoor naar de bibliotheek. Bibliotheek De Mare stond die dag in het teken van de veelheid aan activiteiten die de bibliotheek organiseert. Jonge leerlingen van het muziekatelier verzorgden optredens, bezoekers gingen aan de slag met handletteren, je kon een ritje maken in een virtuele achtbaan, je kon Arabisch leren en ondanks het mooie weer, kwamen er toch ook kinderen naar binnen om de verstopte paaseitjes te komen zoeken.
Human Library
Europe Direct is sinds 2017 de initiatiefnemer van de Human Library. Bij een Human Library gaan bezoekers van de bibliotheek twintig minuten in gesprek met mensen met een bijzonder levensverhaal. In dat verhaal staan buitensluiting, discriminatie en stigmatisering centraal. Er is inmiddels een vaste kern van circa dertig ‘levende boeken’ zoals we de verhalenvertellers noemen en een groep van twintig mensen die af en toe meedoen. Naast de levende boeken bevat de community 64 vrijwilligers. In 2019 werd één Human Library georganiseerd in de bibliotheek in Heerhugowaard. Er is één training gegeven en er zijn vier koffieochtenden georganiseerd. Daarnaast heeft de community contact met elkaar via e-mail en een besloten Facebookgroep
Human Library is te vinden op Facebook: HumanLibraryKennemerwaard
Human Library Heerhugowaard
Aantal gesprekken
76
Aantal levende boeken
15
Aantal bezoekers
113
Europe Direct
Het Europe Direct Info Center Noord-Holland Noord, gehost door Bibliotheek Kennemerwaard, is inmiddels een begrip. Sinds 2015 kunnen inwoners en ondernemers met vragen over Europa en Europees beleid terecht bij medewerkers van de bibliotheek. Daarnaast organiseren Bibliotheek Kennemerwaard en Europe Direct diverse evenementen met een Europees tintje. In 2019 waren de Europese Verkiezingen, Brexit, de situatie rond Ierland, de Eerste Wereldoorlog en Europa tussen de twee mogendheden Rusland en VS populaire onderwerpen. Het publiek is gemêleerd en bestaat gemiddeld uit 55 volwassenen tussen de 35 en 80 jaar en leerlingen van onder andere CSG Jan Arentsz. Meer hierover is te vinden op de website www.europainnoordholland.nl
Shuffle Schrijfmarathon
In het weekend van 22 t/m 24 november 2019 vond de Shuffle Schrijfmarathon plaats. Dertig jonge schrijvers werden uitgedaagd en geïnspireerd om meer te schrijven. Een weekend lang vonden er verschillende workshops plaats in de bibliotheek en daarbuiten. Het doel was het schrijven van een artikel over Alkmaar. Een driekoppige Shuffle-jury oordeelde na de 48-uurs-marathon wie de beste schrijver was. Jeremy van der Waard (23) uit Alkmaar pakte de eerste prijs met zijn creatieve liedtekst ‘Kinderkopjes’, geïnspireerd door de Langestraat en zijn voormalige kinderkopjes. De Shuffle Schrijfmarathon werd georganiseerd in samenwerking met Shuffle Magazine.
Fotograaf Luuz van der Stouwe
Showman’s Fair Alkmaar
Op 16, 17 en 18 augustus vond de eerste editie van de Showman’s Fair Alkmaar plaats in Cultuurpark De Hout. Bibliotheek Kennemerwaard werd met andere leden van Stichting Uit gevraagd bij te dragen aan de programmering van dit theater- en variétéfestival, georganiseerd door Dynamiek Fantastiek en de Parade. Met onder meer een Ontdekplek (thema Zintuigen), T-shirts pimpen, een foto-workshop, een optreden van Amber, De Voorleesprinses en een Virtual Reality bioscoop. Het was een goed bezocht weekend met ruim 980 bezoekers. Met veel positieve reacties over het brede en verrassende aanbod van de bibliotheek.
Wat een geweldig festijn en wat getroffen met het weer :-) T O P
– Jos Kaandorp
Wat een leuk idee! Het wordt steeds leuker.
– Petra Asbeek Brusse (een reactie op dat er een boekenhoek is/was om je even terug te trekken van alle drukte)
Margriet Brandsma interviewt Simone van der Vlugt
Op woensdag 9 oktober interviewde Margriet Brandsma in bibliotheek De Mare schrijfster Simone van der Vlugt over haar boek Schilderslief. De toehoorders kregen een duidelijk beeld over de ontwikkeling van de schrijfster van jeugdauteur naar een schrijver van historische romans en thrillers. Ook werd er een duidelijk beeld geschept over het leven van Geertje Dircx (de hoofdpersoon in he boek), voor zover de historische feiten voorhanden waren. Na het stellen van de vragen was er een signeersessie. De bezoekers waren erg enthousiast.
Joost Zwagerman Lezing
Op 18 november 2019, de 56e geboortedag van schrijver Joost Zwagerman, werd de tweede editie van de Joost Zwagerman Lezing gehouden. Dit is een initiatief van Bibliotheek Kennemerwaard, het Stedelijk Museum Alkmaar en TAQA Theater de Vest/Grote Kerk. Deze keer spraken Yori Honing en de vermaarde Britse schrijver Julian Barnes. Jolanda van Benthem ontving de Joost Zwagerman Essayprijs (voor jong talent). Harpiste Lavinia Meijer bracht een gedicht van Joost Zwagerman ten gehore en Wieteke van Zeil verzorgde een interview met Julian Barnes. Behalve lokale bezoekers kwamen er ook veel belangstellenden van elders uit Nederland.
Speel je wijs
Tijdens het Speel je wijs festival in bibliotheek Overdie werden ouders in verschillende hoeken van de bibliotheek uitgenodigd om voor te lezen. Na het verhaal konden kinderen een tekening maken met als doel de fantasie van het kind te prikkelen. Op deze manier komen ook ouders die dit niet zo gewend zijn, in aanraking met voorlezen en met het lezen van boeken in het algemeen. Het festival werd georganiseerd door Centrum Jeugd en Gezin in Alkmaar en er kwamen ruim 150 bezoekers op af.