Hoofdstuk 5

HOE GAAN WE DAT DOEN?
DRIE PROGRAMMA’S
OM ONZE DOELEN TE BEREIKEN

We werken onze doelen uit hoofdstuk 2 en uit hoofdstuk 4 uit in drie programma’s: Educatie; Participatie & Zelfredzaamheid; en Ontwikkeling & Ontplooiing. Per programma hebben we een aantal doelstellingen geformuleerd. Hieronder per programma een korte omschrijving van de doelstellingen plus een aantal voorbeelden van concrete activiteiten. Dingen die we gaan organiseren om die doelstellingen te bereiken.

Programma Educatie

Het programma Educatie omvat alle activiteiten die gericht zijn op het formeel leren binnen instellingen, zoals bijvoorbeeld scholen.

Doelstellingen Educatie

  1. De bibliotheek is een onmisbare speler op het gebied van leesplezier, taalontwikkeling en 21ste-eeuwse vaardigheden. Hierin worden wij erkend als gelijkwaardig partner.
  2. De bibliotheek faciliteert en organiseert een kennislab waar institutionele partners en individuele bezoekers samen kunnen creëren, leren en hun expertise vergroten.
  3. Educatie is een integraal onderdeel van ons werk, door de programma’s heen. Hierbij staat de vraag van de klant voorop en wordt snel en oplossingsgericht gewerkt.

Welke activiteiten dragen hieraan bij?

Enkele voorbeelden:

  • Ondersteuning van taal- en leesbevordering door onze leesconsulenten via de ‘Bibliotheek op School’. Voor alle vormen van onderwijs van 0-18 jaar.
  • Ondersteuning van taal- en leesbevordering door onze leesconsulenten, maar dan op projectmatige basis en op maat. Toegespitst op de specifieke vraag van een school of instelling. Voor alle vormen van onderwijs van 0-18 jaar.
  • Ondersteuning bij het ontwikkelen van 21ste eeuwse vaardigheden door onze mediaconsulenten via de ‘Bibliotheek op School’. Voor alle vormen van onderwijs van 0-18 jaar.
  • Ondersteuning bij het ontwikkelen van 21ste- eeuwse vaardigheden door onze mediaconsulenten, maar dan op projectmatige basis en op maat. Toegespitst op de specifieke vraag van een school of instelling. Zoals bijvoorbeeld burgerschap of weerbaarheid op het sociale vlak. Voor alle vormen van onderwijs van 0-18 jaar.
  • Taal- en leesbevordering door het klassikaal uitlenen van materialen.

De Bibliotheek op School

Steeds meer scholen maken gebruik van ‘de Bibliotheek op School’. Ja, daar kun je ook boeken lenen, maar de Bibliotheek op School is veel meer. Wat dacht je van:

  • Ouders van kinderen in groep 1 en 2 die één dag per week, na het brengen van hun kind, iets langer te blijven om voor te lezen aan kleine groepjes kleuters.
  • Kinderen die op de basisschool of de BSO onder begeleiding van onze consulenten leren programmeren en op die manier werken aan hun 21e-eeuwse vaardigheden. Alles onder het motto: ‘probeer maar uit’. Daar steek je het meest van op!
  • Groep 6/7 van basisschool De Helix die deelnam aan de Energy Challenges. De klas motiveerde andere leerlingen en ouders om minder afval te produceren en het beter te scheiden. Daarnaast maakten de kinderen een ‘toekomststoel’ voor de burgemeester van Heerhugowaard, die hem een eervol plekje gaf in de raadszaal.

Programma Zelfredzaamheid & Participatie

Zelfredzaamheid & Participatie is het programma dat gericht is op informeel leren voor mensen die het nog niet (of niet meer) zelf kunnen. Inwoners die nog niet beschikken over de basisvaardigheden die noodzakelijk zijn in onze samenleving. En inwoners die bijvoorbeeld vanwege een beperking, ziekte of leeftijd in een isolement terechtkomen, waardoor het lastiger wordt om deel te nemen aan de samenleving.

Doelstellingen Zelfredzaamheid & Participatie

  1. De activiteiten van de bibliotheek krijgen vorm vanuit de behoefte van de samenleving. Vervolgens worden ze in co-creatie (samen met inwoners en andere partners) ontwikkeld en uitgevoerd.
  2. De bibliotheek zorgt ervoor dat meer inwoners beschikken over de basisvaardigheden om zich in deze maatschappij te redden. Niet alleen op het gebied van taal en rekenen, maar ook de zogenoemde 21ste-eeuwse vaardigheden.
  3. De activiteiten van de bibliotheek dragen eraan bij dat vooroordelen in de samenleving worden weggenomen. Wij erkennen dat er vooroordelen zijn en leren inwoners ze te herkennen en bespreekbaar te maken. Hierin richten we ons in eerste instantie op onze eigen vestigingen en op scholen en instellingen.

“Geïnspireerd door Martin Luther King, zien wij het als onze ultieme taak om mensen bij elkaar te brengen en ze te verenigen. Op die manier kunnen wij inwoners helpen hun eventuele boosheid, ergernis en andere opgestapelde emoties om te zetten in een transformerende kracht.”

“The supreme task of a leader is to organize and unite people so that their anger becomes a transforming force.” - Martin Luther King Jr., predikant en activist, 1929 – 1968

Welke activiteiten dragen
hieraan bij?

Enkele voorbeelden:

  • Activiteiten zoals cursussen, workshops en spreekuren die de basisvaardigheden bevorderen op het gebied van taal, rekenen, digitale vaardigheden en de zogenoemde 21e- eeuwse vaardigheden. Dit kan zowel individueel als in groepsverband.
  • Activiteiten gericht op bewustwording van de eigen mogelijkheden van persoonlijke groei. Deze activiteiten worden meestal samen met welzijnsorganisaties en zorginstellingen georganiseerd. Doel is steeds het vergroten van de basisvaardigheden en het bevorderen van participatie.
  • Activiteiten die inclusie bevorderen en activiteiten waarbij culturele diversiteit gevierd wordt. Door het inzetten van creatieve werkvormen betrekken we groepen inwoners bij de maatschappij en maken we ze bewust van de eigen mogelijkheden en de eigen kracht. Hierbij wordt steeds gezocht naar de verbinding met andere groepen in de samenleving.

Dag en Dauw

In 2019 bestaat Dag & Dauw vijf jaar. Dag & Dauw is een zeer succesvol programma van Bibliotheek Kennemerwaard en Artiance centrum van de kunsten, mogelijk gemaakt voor en door senioren. De vrijwillige programmateams organiseren in diverse Alkmaarse wijken betaalbare culturele activiteiten en ontmoetingen voor iedereen vanaf 60 jaar. Voor een bedrag van vijf euro kun je als deelnemer genieten van een ochtend gezelligheid en creativiteit, inclusief een kopje koffie of thee. In de vijf jaar dat Dag & Dauw bestaat, heeft het programma voor veel mensen al bijgedragen aan vermindering van eenzaamheid en meer plezier in hun leven.

Online belastingaangifte

Sinds 2016 werkt de bibliotheek samen met de Belastingdienst. Doel is inwoners te helpen bij de online belastingaangifte. Er worden gratis digivaardigheidscursussen aangeboden aan mensen die moeite hebben met de digitale overheid. Bovendien organiseren ze – samen met lokale maatschappelijke organisaties - hulp bij het invullen van de online belastingaangifte. Bijvoorbeeld in de vorm van belastingspreekuren. Ook biedt de bibliotheek tijdens de aangifteperiode veilige internetplekken om zelf aangifte te kunnen doen. Alle activiteiten rond de belastingaangifte worden gratis aangeboden.

Programma Ontwikkeling & Ontplooiing

Onder het programma Ontwikkeling & Ontplooiing vallen de activiteiten die gericht zijn op informeel leren door mensen die het wel zelf kunnen. Mensen die beschikken over de basisvaardigheden om zich in deze maatschappij te redden. Inwoners die zich, vanuit hun zelfredzaamheid, verder willen ontwikkelen. Op eigen kracht en niet gebonden aan een instelling. Het programma Ontwikkeling & Ontplooiing creëert een inspirerende omgeving om informeel leren bij elk bezoek aan de bieb te stimuleren. Onder een inspirerende omgeving verstaan wij de uitnodigende, niet statische vestiging. Een plek waar altijd wat te doen is, al dan niet georganiseerd. Waar voor alle leeftijden plek is om te werken, te studeren of gewoon te zijn. Wij ontwikkelen ons aanbod door de behoefte op te halen bij particulieren, organisaties en instellingen. We realiseren projecten met steeds minimaal één externe partner en dragen vanuit die projecten bij aan de publieke beeldvorming van wat de bibliotheek is.

Doelstellingen Ontwikkeling & Ontplooiing

  1. De bibliotheek biedt een doorlopend inspirerende omgeving om bij elk bezoek aan de bibliotheek informeel leren te stimuleren.
  2. De bibliotheek heeft een geïntegreerd en inspirerend aanbod voor de inwoners van onze gemeenten. Activiteiten zoals cursussen, workshops en lezingen vormen één geheel met de digitale en fysieke collectie. Samen prikkelen zij de nieuwsgierigheid en leergierigheid onder de inwoners van onze gemeenten.
  3. De bibliotheek daagt uit tot een actieve bijdrage aan de maatschappelijke dialoog.

Welke activiteiten dragen hieraan bij?

Enkele voorbeelden:

  • Activiteiten zoals lezingen, cursussen, workshops gericht op culturele ontplooiing en deelname aan de samenleving.
  • Activiteiten gericht op het prikkelen van de nieuwsgierigheid en de leergierigheid op het gebied van cultuur, techniek, maatschappij.
  • Taal- en leesbevorderingsactiviteiten gericht op de individuele inwoner met als doel leesplezier en taalontwikkeling te blijven stimuleren.
  • Activiteiten voor het vergroten van de kennis en kunde op het gebied van de 21e- eeuwse vaardigheden.
  • Het aanbieden van een podium waarop inwoners hun kennis, kunde en talent kunnen delen met andere inwoners van ons werkgebied.

Creatieve Universiteit Alkmaar

Alkmaar is een universiteit rijker. En wel een Creatieve Universiteit. De Creatieve Universiteit Alkmaar is het vervolg van het project Stadsambassade Alkmaar, dat in 2017 werd opgestart door Bibliotheek Kennemerwaard. Het begon als een initiatief met workshops voor ondernemers over onder meer duurzaam ondernemen, fondsenwerving, sponsoring en crowdfunding, facebookmarketing en organisatie van evenementen. Maar niet alleen ondernemers haakten aan. Ook maatschappelijke en culturele instellingen, leidinggevenden en specialisten bleken een grote behoefte te hebben aan praktische kennis en handige netwerken in de buurt. In het voorjaar van 2018 ging de Stadsambassade samenwerken met Artiance Centrum voor de Kunsten en Het Nieuwe Warenhuis. Samen ontwikkelden ze een breder aanbod dat ook geschikt is voor de eigen specialisten binnen de deelnemende organisaties. Creatieve Universiteit Alkmaar is te vinden via www.creatieveuniversiteitalkmaar.nl