WAT WILLEN WE BEREIKEN ALS BIBLIOTHEEK?
EN WAT WILLEN WE ZIJN VOOR ONZE INWONERS?

De bibliotheek is een openbaar gebouw en een publieke instelling. We zijn er voor iedereen. Iedereen is welkom in onze vestigingen. Je hoeft geen lid te zijn om binnen te komen. Alle informatie die voorhanden is, is gratis te raadplegen.

De bibliotheek is er voor iedereen. Het Unesco Manifest voor openbare bibliotheken beschrijft het als volgt: ‘De openbare bibliotheek is het lokale centrum voor informatie, dat ervoor zorgt dat allerlei vormen van kennis en informatie direct beschikbaar zijn voor de gebruikers. De diensten die de openbare bibliotheek aanbiedt, zijn voor iedereen in gelijke mate toegankelijk, ongeacht leeftijd, ras, geslacht, godsdienst, nationaliteit, taal of sociale status.’
We vieren de diversiteit en het individualisme in onze samenleving. Verschillen mogen er zijn. Maar om samenhang en gemeenschapszin in onze maatschappij te creëren, moeten we op zoek naar de punten waarop je verbinding kunt maken met elkaar. Soms gaat dat eerst met frictie gepaard. Maar het uitspreken waarom je op een bepaalde manier denkt of reageert op dingen, kan leiden tot inzicht in de ander. De bibliotheek wil de verbinding opzoeken en daarbij de frictie niet mijden.

Democratie wordt gezien als ‘een bestuursvorm waarin de wil van het volk de bron is van legitieme machtsuitoefening.’ Wij denken echter dat ‘de’ wil van het volk niet bestaat. We zijn een verzameling van individuen. De bibliotheek wil ruimte bieden aan dialoog tussen die individuen en wil die ook stimuleren. In het zoeken naar verbinding in onze samenleving, zien wij voor ons een actieve rol weggelegd. Daarbij is niet alleen het informeren van inwoners onze taak, maar zeker ook het bevorderen van de dialoog.

Een ruimte met boeken is nog geen bibliotheek. Een ruimte met een bibliothecaris is dat wel. Zelfs als er geen boeken zijn. Wat we daarmee willen zeggen, is dat de vakkennis van een medewerker betekenis geeft aan het begrip bibliotheek. Als plek waar je antwoord kunt krijgen op vragen, waar nieuwsgierigheid wordt geprikkeld, en waar je wordt uitgedaagd om jezelf te ontwikkelen. Onze gebouwen zijn onze pleisterplaatsen. Van daaruit treden we naar buiten. Onze diensten reiken verder dan onze muren. We  gaan naar plaatsen waar we mensen vinden die uit zichzelf de bibliotheek niet bezoeken. We leggen contact en onderzoeken wat we voor ze kunnen betekenen. Tegelijkertijd zijn onze vestigingen, met hun personeel, de collectie en de activiteiten, de thuisbasis voor veel van onze bezoekers. Onze bibliotheken zijn de huiskamers van onze wijk, ons dorp, onze stad.

In onze samenleving gaat veel menselijk contact verloren door de vluchtigheid en de haast van ons bestaan. Sociale media zijn in veel gevallen de plekken waarop we elkaar treffen. Maar om elkaar werkelijk te kennen en te begrijpen, is intensiever contact nodig. Liefst niet alleen met de mensen die je kent. Juist de gesprekken vanuit werkelijke interesse in de ander, de gesprekken waarbij je het niet per se met elkaar eens hoeft te zijn, geven verdieping aan ons bestaan. Ze geven ons leven inhoud. Daarom zetten wij ons in voor activiteiten en projecten waarmee de gemeenschapszin wordt versterkt. Wij beschouwen de bibliotheek als één van de laatste publieke plaatsen waar je als inwoner naar binnen kunt gaan zonder dat je iets hoeft, de bibliotheek is in dat opzicht een vrijplaats in onze samenleving.

In de ontwikkeling van onze organisatie wachten wij niet af tot er een vraag naar ons toe komt. Wij gaan zelf op zoek. Onder meer door in gesprek te gaan met de inwoners en instellingen van ons werkgebied. Wij denken dat de vakkennis van onze medewerkers nog beter kan worden ingezet ten behoeve van de mogelijkheden die mensen hebben om zichzelf te ontwikkelen en ontplooien. Door actief te zijn en te luisteren naar signalen in de samenleving ontwikkelen we diensten die vooruitstrevend en vernieuwend zijn.

Onze bibliotheek is innovatief. Onze medewerkers krijgen en nemen, binnen de kaders van de programma’s, de ruimte om te experimenteren. We bedenken nieuwe diensten door te creëren in samenwerking met onze klanten. Door te zoeken naar steeds nieuwe oplossingen. Dat doen we vaak door klein te beginnen, te testen en weer bij te sturen. Ook het mislukken van een idee is waardevol, omdat we hier altijd van leren. Zoals schrijver en hoogleraar Peter Drucker het verwoordde: “Het grootste gevaar in woelige tijden zit niet in de woelingen, maar in het handelen volgens de logica van gisteren.”

Ieder mens heeft één of meer talenten. Wij willen kinderen en volwassenen helpen hun talenten te ontdekken en te ontwikkelen. Dat doen we door het aanbieden van verschillende activiteiten op het vlak van onder andere cultuur, erfgoed, techniek, kunst, filosofie, duurzaamheid en andere uitingen in onze maatschappij. Meestal gebeurt dat in samenwerking met partners. Wij willen mensen helpen hun dromen te ontdekken, hun potentie te herkennen. We willen hun interesse prikkelen om zichzelf te ontwikkelen en te ontplooien. Door dit verlangen bij mensen aan te wakkeren, worden, zoals wij het zien, de mensen zelf gelukkiger en wordt de samenleving een beetje mooier.

De tijd waarin het de hoofdtaak van de bibliotheek was om een collectie aan te bieden en uit te lenen, is allang voorbij. In onze snelle samenleving waarin nieuws en fake nieuws elkaar razendsnel opvolgen, is het belangrijk dat de bibliotheek er ook is om duiding te geven aan maatschappelijke ontwikkelingen. Wij claimen niet de waarheid in pacht te hebben, maar wij weten wel dat we mensen aanzetten tot nadenken door het stellen van vragen. Wij bieden ruimte voor verdieping door onze collectie in te zetten ter ondersteuning van lezingen, debatten en andere activiteiten.

Wij zijn ervan overtuigd dat het belangrijk is om het werk van de bibliotheek voort te zetten. Maar niet om de bibliotheek als instituut overeind te houden. In onze ogen moet de bibliotheek antwoord geven op maatschappelijke vraagstukken en kan de bibliotheek inwoners helpen om dat antwoord voor zichzelf te vinden. We omschrijven duidelijk wat die vraagstukken zijn en welke bijdrage wij leveren aan het oplossen ervan in o.a. projectplannen, jaarverslagen en uitleg bij financiële stukken.
Daarbij zijn voor ons vooral de verhalen achter de cijfers van belang. De persoonlijke impact die de bibliotheek op mensen heeft blijkt elke keer opnieuw uit de verhalen die onze klanten en bezoekers vertellen.

De bibliotheek heeft een breed netwerk van samenwerkingspartners. Van instellingen tot en met individuele inwoners die samen met ons uitvoering geven aan het bibliotheekwerk. Wij willen en kunnen ons werk niet meer doen zonder samen te werken met anderen. Zo bereiken we niet alleen meer mensen. Zo weten we ook (nog) beter welke vragen en behoeften er in de samenleving zijn. Vragen en behoeften waarop wij eventueel het antwoord kunnen geven.

Een voorbeeld van een zeer succesvolle samenwerking was het peuter- en kleuterfestival op 11 november in 2018 in theater Cool in Heerhugowaard. Een coproductie van Kinderopvang Babbels, theater Cool en Bibliotheek Kennemerwaard. Tijdens het festival werd het theater omgetoverd in een prentenboekenstad met voorstellingen en een ruimte waar prentenboeken centraal stonden. Onze leesconsulent Bianca Bosker was erbij om voor te lezen en ouders te informeren over BoekStart. Een project van de bibliotheek met als doel om kinderen van 0 tot 4 jaar, samen met hun ouders, van boeken te laten genieten. Met 1.600 enthousiaste bezoekers was het festival een groot succes. Tip van Bianca aan de bibliotheken: “Zoek die samenwerking met andere organisaties op en sluit aan bij activiteiten waar ouders en jonge kinderen toch al bij elkaar komen. Breng dan niet alleen boeken in, maar ook je inhoudelijke expertise.”